Czy rozmowa o BHP poprawia bezpieczeństwo pracy na budowie?

• W całej Polsce w zeszłym roku doszło do prawie 90 tys. wypadków przy pracy, a budownictwo znalazło się w gronie najniebezpieczniejszych profesji.
• Działalność Allconu Budownictwo pokazuje, że generalne wykonawstwo można skutecznie łączyć z zasadami BHP – w 2016 roku nie odnotowaliśmy wypadków naszych pracowników na prowadzonych budowach.
• Jednym z kluczy do tego sukcesu jest stosowany przez nas system audytów behawioralnych, polegających na angażowaniu pracowników w poprawę bezpieczeństwa pracy.

Zgodnie ze statystykami Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 roku wypadkom przy pracy uległo w całym kraju 87,8 tys. osób, z czego 5,7 tys. w województwie pomorskim. Budownictwo ze wskaźnikiem 6,54 poszkodowanych na 1 tys. pracujących znalazło się na 8. miejscu pod względem najbardziej zagrożonych tego typu zdarzeniami profesji. I choć jest to wynik na poziomie nieco poniżej średniej krajowej (7,07) i ponad 2-krotnie niższy w porównaniu z takimi branżami jak górnictwo i wydobycie czy dostawa wody (gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją), to nie da się ukryć, że prace budowlane niezmiennie znajdują się w ścisłej czołówce najniebezpieczniejszych zawodów.

Dlatego warto zadać pytanie: co mogą robić generalni wykonawcy, żeby poprawiać bezpieczeństwo na budowie?

W Allconie Budownictwo kwestie bezpieczeństwa traktujemy priorytetowo. I jesteśmy w tym naprawdę skuteczni. Budownictwo może być w TOP10 niebezpiecznych branż, ale my pokazujemy, że na placach budów nie musi dochodzić do wypadków. W ogóle, bo przecież w 2016 roku na naszych realizacjach pracownicy nie ucierpieli ani razu! Stosujemy szereg rozwiązań technicznych, np. rozdzielamy i znakujemy strefy na budowach, poprawiamy widoczność zabezpieczeń czy prowadzimy monitoring. Równolegle poprawiamy bezpieczeństwo opierając się o „miękkie” metody, a jednym z najważniejszych kluczy do dobrych wyników jest wdrożenie i konsekwentne stosowanie audytów behawioralnych (tzw. audytów ABC). Na czym polega to rozwiązanie?

Rozmowy o BHP…

Nie da się poprawiać bezpieczeństwa bez ścisłej współpracy z pracownikami. Aby komunikacja na linii nadzór-robotnik przebiegała efektywnie, konieczne jest wypracowanie metod, które pozwolą na rozmowę o BHP, prowadzącą do poprawy zachowań nie tylko poszczególnych pracowników, ale też ogólnego poziomu bezpieczeństwa na budowie. To jest właśnie cel audytów ABC. Behawioralne podejście do poprawy bezpieczeństwa zamiast nadmiernej kontroli i systemu kar polega na rozmowie z robotnikiem o zagrożeniach i ich konsekwencjach, jest wspólną analizą ryzyka inicjowaną przez wyznaczone osoby doglądające przebiegu prac.

O ocenę efektywności i praktyczny opis funkcjonowania audytów ABC poprosiliśmy bezpośrednio zaangażowanych w ich przeprowadzanie przedstawicieli naszej firmy.

Maciej Retecki, Kierownik Projektu w Allcon Budownictwo

Staramy się przeprowadzać od kilku do kilkunastu audytów ABC w miesiącu na każdej naszej budowie. Dzięki temu w 2016 roku powstało ich ponad 400. Tak duża liczba cieszy, bo audyty naprawdę przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa. Widzę też, jak wiele udało się osiągnąć w zakresie BHP na przestrzeni lat, bo z firmą jestem związany od 2003 roku. Myślę, że zarówno nasi pracownicy, jak i pracownicy firm współpracujących z nami dostrzegają, że kwestie BHP są w Allconie ważne.

Audyty behawioralne są wynikiem analizy prowadzonych we własnym zakresie kontroli dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a także konsultacji przeprowadzanych wewnętrznie z nadzorem inżynierskim. W praktyce audyt ABC pozwala pracownikowi dokonać samooceny i wskazać nieprawidłowości oraz możliwości poprawy zachowania na placu budowy. Z kolei audytor może poznać bliskie pracownikom podejście do tematu BHP – korzysta więc na wymianie doświadczeń. Myślę, że to podejście jest efektywne zwłaszcza w odniesieniu do pracowników fizycznych.

Najczęściej audyt rozpoczyna się, gdy podczas kontroli prac dostrzeżone zostaną jakieś nieprawidłowości. W takiej sytuacji należy nawiązać rozmowę z pracownikiem, zapytać go o wykonywane czynności, poszczególne etapy pracy, związane z nimi problemy itd. To ważne, żeby podczas rozmowy wyrazić uznanie za wykonywanie pracy w sposób bezpieczny i poprawny. Po krótkim czasie pracownicy zazwyczaj sami wskazują nieprawidłowości i chętnie mówią o pomysłach na poprawę swojego działania – ogólna zasada jest taka, że należy naprowadzać na rozwiązanie, a nie je wskazywać.

Piotr Pilarek, Inżynier Budowy w Allcon Budownictwo

Rozmowa z pracownikami w postaci audytu behawioralnego służy uświadomieniu im, jak ważne jest bezpieczeństwo na budowie i dlaczego nie wolno bagatelizować nawet najmniejszych uchybień w przestrzeganiu zasad BHP. Jestem przekonany, że w tego rodzaju działaniach jak najbardziej powinniśmy szukać przyczyn poprawy poziomu bezpieczeństwa na budowach Allconu Budownictwo.

Audyty ABC odbywają się przez cały okres realizowania danej inwestycji i można je przeprowadzić w dowolnym momencie dnia roboczego – o ile czas i bieżące obowiązki na to pozwalają. W trakcie obchodu placu budowy nieraz dostrzegam nieprawidłowe zachowania pracowników. Mogę im oczywiście po prostu zwrócić uwagę, ale także wejść z nimi w dialog, który powinien doprowadzić do ustalenia działania mającego na celu poprawę bezpieczeństwa w bezpośrednim otoczeniu danego pracownika.Propozycja działania powinna wyjść od niego. Na potrzeby audytu wykorzystywane są formularze wypełniane wspólnie z robotnikiem. Co ważne, są to anonimowe ankiety, pozwalające na swobodne wyrażenie opinii i zgłoszenie sugestii dotyczących poprawy BHP na budowie.

Myślę, że trzeba też podkreślić jedną rzecz. Audyty nie są przeznaczone wyłącznie do monitorowania nieprawidłowości. Nadzorcy przeprowadzają je także wtedy, gdy zauważą prawidłowe zachowania. Dzięki temu pracownicy czują, że ich zaangażowanie jest dostrzegane, co dodatkowo motywuje ich do dalszego stosowania się do reguł BHP. To ważne, bo robotnicy często boją się tego tematu – kojarzy im się z karami i niepotrzebnym zawracaniem głowy w trakcie pracy. Ale audyt ABC został pomyślany tak, żeby w krótkim czasie skutecznie wzbudzić potrzebę przestrzegania zasad BHP.

Ogólny charakter pracy na placu budowy nie zmieni się – w dalszym ciągu będzie to jeden z niebezpieczniejszych zawodów. Ale nasz przykład pokazuje, że odpowiedzialne i niestandardowe podejście do BHP pozwala niwelować zagrożenia. Nieraz skuteczna okazuje się być po prostu umiejętnie prowadzona rozmowa…

O ALLCON Budownictwo:

ALLCON BUDOWNICTWO Sp. z o.o. to pomorska spółka specjalizująca się w generalnym wykonawstwie budowlanych obiektów kubaturowych w modelach „zaprojektuj i wybuduj” oraz „pod klucz”. Przez 27 lat obecności na rynku, firma zrealizowała kilkadziesiąt projektów dla polskich i zagranicznych inwestorów. W jej dorobku znajduje się szereg certyfikatów, m.in. wydane przez niezależną, międzynarodową jednostkę certyfikacyjną Det Norske Veritas (obecnie DNV GL Group), potwierdzające spełnianie wymagań norm opisujących zasady zarządzania jakością (ISO 9001:2008) oraz zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004).